I. Nguyên liệu sữa hạt
1. Phân biệt các hạt nguyên liệu làm sữa
1.1 Phân biệt 4 nhóm hạt phổ biến:
Nhóm quả hạch: Óc chó, hạnh nhân, hạt điều, macadamia, hạt phỉ, hạt dẻ…
Nhóm họ đậu: Đậu lăng, đậu gà, đậu xanh, đậu đỏ, đậu đen, đậu nành…
Nhóm ngũ cốc: Gạo lứt, yến mạch, kiều mạch, kê, diêm mạch …
Nhóm hạt có dầu: Hạt lanh, mè, vừng, hạt bí, hướng dương…
1.2 Phân biệt theo dinh dưỡng:
Hạt giàu protein, chất béo như Óc chó, hạnh nhân, macca, hạt bí, hạt thông, hạt điều, mè, lạc… Có tính béo nên giúp sữa ngậy và ngon
Hạt giàu vitamin và khoáng chất: Yến mạch, kê, diêm mạch, kỷ tử, các loại họ đậu…Có đặc tính sánh, dẻo
1.3 Phân biệt hạt cần nấu chín và hạt nào không cần nấu
Các loại hạt chứa nhiều chất dinh dưỡng quan trọng, nhưng một số chất dinh dưỡng có thể bị mất đi nếu chúng bị đun nhiệt độ cao (như Omega 3, vitamin C,…). Vì vậy, việc phân loại hạt khi làm sữa sẽ giúp gìn giữ các dinh dưỡng trong hạt một cách tốt nhất.
Nhóm 1: Các loại hạt cần nấu chín như đậu xanh, đậu trắng, đậu đỏ, đậu đen, hạt sen, lạc…
Nhóm 2: Các loại hạt không cần nấu chín như hạt điều, hạnh nhân, hạt bí, macca, yến mạch cán dẹt …
2. Nguyên tắc kết hợp các hạt và nguyên liệu nấu sữa
Nguyên tắc chung nên sử dụng 1 loại hạt giàu protein, chất béo để làm vị nền tạo độ ngậy cho sữa, sau đó kết hợp thêm các loại ngũ cốc, hạt, hoặc củ quả chứa nhiều vitamin và khoáng chất như yến mạch, đậu đỗ để cân bằng về dinh dưỡng tạo độ sáng và hạn chế sữa bị tách nước.
Để kết hợp hạt không cần nấu với hạt cần nấu chín thì hãy hấp (rang) chín hạt cần nấu rồi đem xay cùng hạt còn lại.
Kết hợp các loại hạt với một số rau củ quả để dễ tiêu hóa, ví dụ như hạt điều – cà rốt, hạnh nhân – nghệ, macca – khoai lang, óc chó – cà rốt, hạt sen- bí đỏ
Có thể thêm hoa nhài, hoa đậu biếc, lá dứa để tạo mùi thơm. Thêm bột matcha, cacao, để tạo thêm màu sắc và hương vị theo sở thích.
Lưu ý: không nên mix quá 3 nguyên liệu trong một loại sữa. Việc mix quá nhiều loại nguyên liệu dễ gây khó tiêu, mất đi vị ngon đặc trưng của mỗi loại hạt.
BẢNG THÀNH PHẦN DINH DƯỠNG TRONG 100G HẠT, TRÁI
|
Hạt óc chó 654 kcal |
17. Đậu ngự 115 kcal |
|
Hạnh nhân 575 kcal |
18. Đậu đỏ to 140 kcal |
|
Hạt điều 553 kcal |
19. Đậu lăng 116 kcal |
|
Hạt macca 582 kcal |
20. Đậu Hà Lan 81 kcal |
|
Hạt bí xanh 559 kcal |
21. Đậu đỏ nhỏ 150 kcal |
|
Yến mạch 371 kcal |
22. Diêm mạch 222 kcal |
|
Hạt sen 89 kcal |
23. Lạc nhân đỏ 567 kcal |
|
Hạt ý dĩ 330 kcal |
24. Đậu tương vàng 400 kcal |
|
Hạt chia 486 kcal |
25. Đậu tương xanh 105 kcal |
|
Táo đỏ 52 kcal |
26. Đậu đen xanh lòng 43 kcal |
|
11. Chà Là 280 kcal |
27. Ngô ngọt 85.6 kcal |
|
12. Gạo lứt đen 110 kcal |
28. Khoai lang 116 kcal |
|
13. Gạo lứt đỏ 118 kcal |
29. Cà rốt 41.3 kcal |
|
14. Đậu gà 364 kcal |
30. Bí đỏ 26.1 kcal |
|
15. Kê vàng 120 kcal |
31. Cơm dừa khô 368 kcal |
|
16. Đậu xanh 105 kcal |
32. Chuối chín 88.7 kcal |
3. Ngâm hạt
Nên ngâm hạt trước khi nấu sữa để làm sạch, trung hoà các acid bất lợi như Phylic, Tannin. Đồng thời giải phóng các Enzyme có lợi cho đường tiêu hoá, tăng khả năng hấp thụ protein
Hạt được ngâm sẽ nở ra mềm và sữa say mịn hơn.
Luôn ngâm hạt ngập trong nước, thay nước từ 2-3 lần trong quá trình ngâm để làm sạch hạt, loại bỏ tạp chất.
BẢNG THỜI GIAN NGÂM HẠT
4. Tạo ngọt cho sữa
Chất tạo ngọt chia thành 3 nhóm chính:
Các loại đường: Đường phèn, đường thốt nốt, đường nâu, mật mía … Nên tránh sử dụng các loại đường đã tinh luyện như đường kính trắng, đường cỏ ngọt.
Các loại quả khô: Chà là, táo đỏ, kỳ tử, long nhãn, nho.
Các loại dung dịch: Mật mía, mật ong, siro lá phong
5. Cách làm sữa hạt
5.1 Làm sữa thủ công bằng máy say sinh tố
Cách thứ nhất: Ngâm – Nấu – Xay – Lọc
Bước 1: Sơ chế, rửa sạch các loại hạt, ngâm với nước sạch
Bước 2: Đun/ Nấu hạt với tỉ lệ nước nhất định và tuỳ theo nhu cầu sử dụng (đặc – loãng).
Bước 3: Xay hạt với tỉ lệ nước phù hợp bằng máy xay chuyên dụng.
Bước 4: Lọc thành phẩm: Lọc lại lấy nước cốt, bỏ bã. Khi sử dụng có thể thêm đường hoặc hương vị phù hợp theo sở thích.
Cách thứ Hai: Ngâm – Xay – Lọc – Nấu
Bước 1: Sơ chế, rửa sạch các loại hạt, ngâm với nước sạch
Bước 2: Xay hạt với tỉ lệ nước phù hợp bằng máy xay chuyên dụng.
Bước 3: Lọc thành phẩm: Lọc lại lấy nước cốt, bỏ bã.
Bước 4: Đun nước cốt cho đến khi đạt thời gian tiêu chuẩn, thêm đường hoặc hương vị tùy thích
5.2 Làm sữa bằng máy sữa hạt đa năng:
Máy sữa hạt đa năng ra đời giúp cho bạn tiết kiệm thời gian và công sức hơn. Bạn chỉ cần ngâm hạt, cho vào máy và thêm nước. Chọn chế độ sữa và chờ máy xay nấu từ 6 phút đến 30 phút đã có ly sữa thơm ngon thưởng thức
6. Cách bảo quả và HSD sữa hạt
Dụng cụ sử dụng phải được tiệt trùng và sấy khô để chống vi khuẩn, nấm mốc ảnh hưởng đến chất lượng dinh dưỡng của sữa hạt. Cách thông thường nhất là rửa sạch và tráng bằng nước sôi 100 độ C, để ráo nước.
Bảo quản sữa trong ngăn mát tủ lạnh, không để ở cánh tủ và tăng độ lạnh khi tủ có chứa nhiều đồ và thường xuyên đóng mở. Nhiệt độ tối ưu là từ 3 – 5 độ C.
Các loại hoa quả + hạt, củ + hạt nên uống hàng ngày, Các loại khác tốt nhất nên uống trong 2 ngày.
